هندسه فرکتالی گسل ها و لرزه خیزی در شمال شرق ایران

Authors

محسن جامی

دانشجوی دکتری تکتونیک، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه زمین شناسی، تهران- ایران علی اصغر مریدی فریمان

استادیار تکتونیک، گروه زمین شناسی، دانشگاه سیستان وبلوچستان، زاهدان، ایران مجتبی مهرپویان

کارشناسارشد تکتونیک، شرکتملی نفت، اهواز، ایران غلامرضا مظلوم

کارشناس بخشاکتشاف، سازمان صنعت، معدن، تجارت استان سیستان و بلوچستان

abstract

بیشترین فعَالیت­های لرزه­ای درشمال شرق ایران، در اطراف سیستم­های گسلی اصلی که اکثراً در راستایی تقریباً nw-se توزیع یافته­اند، مشاهده می­شود. تحلیل­های فرکتالی به روش مربع شمار در شرق ایران انجام شد که برای این منظور منطقه مطالعاتی را به (12) محدوده مجزا تقسیم و هر محدوده را بطور جداگانه تحلیل نمودیم. بعد فرکتالی بین مقادیر 0 تا 2 تغییر می­کند اگر بعد فرکتال نزدیک به صفر باشد، نشان دهنده این است که گسلها و  زمین لرزه­ها در یک نقطه متمرکز شده­اند و اگر بعد به عدد 2 نزدیک باشد نشان دهنده­ی پراکندگی گسلها و زمین­لرزها در کل محدوده است. در واقع این روش مقایسه­ایی بین مناطق همجوار از لحاظ نرخ فعَالیت لرزه­ایی     می­باشد. براساس نتایج بدست آمده با فاصله گرفتن از سیستم گسلی اصلی در منطقه که دارای روند nw-se بوده، از میزان بعد فرکتال و در نتیجه لرزه­خیزی کاسته می­شود که این امر نشان دهنده وجود ناپیوستگی در سیستم­های گسلی اصلی در منطقه می­باشد. مقدار بالای بعد فرکتال در محدوده­های قائن، بشرویه و تربت­حیدریه و هم­چنین کاهش در مقدار بعد فرکتال محدوده­های بیرجند، گزیک و تایباد، پیشنهاد می­کند که منطقه انتهایی سیستم­های گسلی اصلی در شرق در منطقه­ی محدوده­­­های بیرجند و تایباد باشد. براساس تحلیل فرکتالی گسل­های منطقه و بررسی داده­های لرزه­ای، عمده فعالیت لرزه­ای درشمال شرق ایران با الگوی زمین­لرزه­های درون    قاره­ای با عمق کم (اکثرا بین 10- 20 کیلومتر) بوده و در ارتباط با چشمه­های خطی (گسل­های) اصلی در منطقه و یا شاخه­های فرعی آنها رخ می­دهد. هم­چنین توزیع ابعاد فرکتالی حجمی و سطحی شمال شرق ایران نشان دهنده فعَالیت لرزه­ای بالاتر در بخش­های مرکزی و  غربی آن نسبت به سایر مناطق مجاور می­باشند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

هندسه فرکتالی گسل‌ها و لرزه‌خیزی در شمال شرق ایران

بیشترین فعَالیت­های لرزه­ای درشمال شرق ایران، در اطراف سیستم­های گسلی اصلی که اکثراً در راستایی تقریباً NW-SE توزیع یافته­اند، مشاهده می­شود. تحلیل­های فرکتالی به روش مربع شمار در شرق ایران انجام شد که برای این منظور منطقه مطالعاتی را به (12) محدوده مجزا تقسیم و هر محدوده را بطور جداگانه تحلیل نمودیم. بعد فرکتالی بین مقادیر 0 تا 2 تغییر می­کند اگر بعد فرکتال نزدیک به صفر باشد، نشان دهنده این است ک...

full text

پهنه بندی لرزه ای شرق استان یزد بر اساس زلزله ها و گسل های کواترنری با استفاده از مدلسازی فرکتالی

در این تحقیق لرزه­خیزی شرق استان یزد براساس  داده­های لرزه­ای و ساختاری با استفاده از دو روش فرکتالی مقدار­- ­تعداد و مقدار- مساحت تحلیل و پهنه­های  لرزه­ای ساختاری با توجه ­به گسل­های کواترنر و زمین­لرزه­ها تفکیک گردید. با استفاده از روش فرکتالی مقدار- مساحت، نقشه تراکم گسل­ها و با  روش مقدار تعداد، نقشه بزرگی زلزله­ها در این منطقه تولید و با ترکیب این دو نقشه، یک پهنه­بندی جدید لرزه­ای­ساختا...

full text

تحلیل لرزه خیزی پهنه بخاردن-قوچان با استفاده از تنشگاه ها و پارامترهای لرزه خیزی

  چکیده پهنه­گسلی بخاردن-قوچان­در قسمت­مرکزی­کمربند­چین خورده-رو­رانده­کپه­داغ در­شمالشرق ایران­در­مجاورت­مرز­ ایران­و ترکمنستان قرارداشته و ­با ­آرایه­ای از­گسلهای فعال امتدادلغز راستگرد با روند شمالغرب-جنوب شرق بوده که پایانه انتهایی آنها خمیدگی­پیدا کرده­و به­گسلهای کور­ متصل شده­اند. تغییر سازوکارگسلها از امتدادلغز به معکوس همراه راندگی باعث افزایش استرس،...

full text

تعیین ناپیوستگی های لرزه ای پوسته شمال شرق ایران

در این مقاله ساختار سرعتی پوسته شمال شرق ایران به دلیل داشتن پتانسیل لرزه­خیزی بالا با استفاده از روش برگردان همزمان توابع گیرنده و پاشندگی سرعت گروه و فاز امواج رایلی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. برای تعیین توابع گیرنده از روش تکرار واهمامیخت در حوزه زمان و سه سال داده دورلرز (ژانویه 2012 تا دسامبر 2014) با بزرگای 5/5 در چهار ایستگاه لرزه‌نگاری باند پهن متعلق به مرکز ملی شبکه لرزه‌نگاری باند...

full text

توزیع بَرخالی (فرکتالی) لرزه خیزی القایی در مخزن سد مسجد سلیمان (جنوب غرب ایران)

سد مسجد سلیمان در زون لرزه زمین ساختی زاگرس که یکی از فعال ترین زون های لرزه زمین ساختی ایران است، قرار دارد. مشاهدات و بررسی های به عمل آمده نشان می دهد که پس از آبگیری سد، لرزه خیزی منطقه به طور چشمگیری افزایش یافته که این ممکن است متأثر از بدنه سد، ارتفاع، و یا حجم آب دریاچه آن (ارتفاع 177متر و حجم 261 میلیون متر مکعب) در تغییر روند لرزه خیزی منطقه باشد. لرزه خیزی منطقه را با استفاده از تغیی...

full text

تحلیل فرکتالی گسل ها و ارتباط آن ها با زمین لرزه ها در پهنه برشی پانه ای شکل گسل دهشیر، غرب استان یزد

بعد فرکتالی فرآیند لرزه ای برای پهنه برشی پانه ای شکل گسل دهشیر با استفاده از روش مربع شمار محاسبه شد. مقدار آن 0003/1 است که تقریبا 2 برابر ضریب (522/0) b منطقه می باشد. بعد فرکتالی فرآیند لرزه ای کمتر از بعد فرکتال شبکه گسلی پهنه برشی مورد مطالعه (65/1) است. در سده بیستم آزاد سازی انرژی در بخش شمالی پهنه برشی پانه ای شکل گسل دهشیر در امتداد گسل عقدا ـ رحمت آباد و تفت بوده است. اگرچه فعالیت را...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مخاطرات محیط طبیعی

جلد ۲، شماره ۳، صفحات ۱۷-۲۸

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023